İsmet İnönü Yaşıyor!

Türkiye Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı, ilk Genelkurmay Başkanı, Cumhuriyet Halk Partisi Lideri, Eski Başbakan İsmet İnönü, 36. Ölüm Yıldönümü'nde törenlerle anılmakta. CHP Lideri Deniz Baykal da, İsmet İnönü'yü anma mesajı yayınladı.
İsmet İnönü, Osmanlı Dönemi'nde ilk askerî, siyasî kariyer aşamalarını geçtikten sonra, Atatürk'ün liderliğinde Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucuları arasında yer aldı, ilk Genelkurmay Başkanı seçildi, ilk Başbakan seçildi, Lozan Anlaşması'nı imzalayan Diplomatik Heyet'in Başkanı idi.
İsmet İnönü, 1938 ile 1950 arasında Cumhurbaşkanlığı yaptı, 1946'da çok partili siyasî rejim'e geçme kararı aldı, 1950'den 1960'a CHP Liderliği yaptı, 1963'de Başbakanlık yaptı, 1972 CHP Büyük Kurultayı'na kadar CHP Genel Başkanlığı yaptı.
İsmet İnönü, Atatürk Devrimleri'nin uygulanmasının lideri idi. Celâl Bayar ile yaptığı siyasî mücadele yıllarında, Atatürk İlkeleri'nin savunan bir siyaset izledi.
SİNAN ÖNER

Sumatra'da Kaza

Sumatra'da, Endonezya'ya giden bir feribot kaza ile battı, yüzlerce yolcu, kaza'da vefât etti.
Sumatra, aynı zamanda bir deprem bölgesi. geçen yıllarda büyük bir deprem olmuş, yüzbinlerce kişi, deprem'de, deprem'in sonucu tsunami'de vefât etmiş idi.
Endonezya çevresindeki adalar, Sumatra adaları, Malezya, Pakistan'ın güneyi, deprem bölgesidir.
Endonezya Tarihi ile ilgili bazı kitapları incelemiştim. Tarihçi Doktor Wolfram Eberhard, Uzakdoğu Tarihi kitabında, Endonezya Tarihi'ni de yazar, Endonezya çevresinin coğrafî koşullarını inceler, Asya Tarihi açısından Endonezya Tarihi'nin özelliklerini tartışır.
Endonezya, siyasî tarihi ile de, coğrafî koşulları ile de, dünya'nın ilginç bölgelerinden biridir, Tarihçiler'i ürküten bir sosyal tarih saklıdır, Endonezya çevresinde. uzun yıllar, Endonezya, diktâ rejimi ile yönetilirken, çevre ülkelerde, demokrasi ile diktâtörlükler arasında bir savaşım yaşanmış, meselâ Pakistan'da, Benazir Bhutto, demokrasi'yi getirmiş, ama, daha önce, uzun bir süre Ziyâ Ülhâk'ın diktâ rejimi geçerli olmuş idi. Malezya, şimdi, bir demokrasi ülkesidir, özellikle de, Doktor Mahathir Muhammed'in liderliği sırasında, Malezya, Asya'da bir demokrasi modeli olarak algılanmış, bazı büyük sosyal reformlar yapılmıştır. Hindistan, Vietnam gibi öteki çevre ülkeler de, demokrasi'yi seçmişler, Endonezya'daki diktâ rejimi'nin derslerini iyi almışlardır.
Sumatra'daki kaza, Endonezya çevresindeki coğrafî koşulların getirdiği bir bedel gibidir. depremler yetmiyor, tsunami dalgaları yetmiyor, Okyanus'un çalkantıları, Endonezya çevresindeki adalar'ın garip yapısı, Sumatra çevresindeki koşulların, insan ile doğa arasındaki tarihsel savaşımların bir dekoru olmasına neden oluyor. insan ile doğa, Endonezya çevresinde, hâlâ uzlaşmış değildir, hâlâ, insan, ya doğa'nın esiridir, ya da doğa'ya hükmetmek için çabalar.
Tarihçi Doktor Wolfram Eberhard, Uzakdoğu Tarihi kitabında, Endonezya Tarihi'nin nereye doğru evrildiğini de sorar.
SİNAN ÖNER

Hiroşima'da Tören

Japonya'nın Hiroşima şehrinde, dün törenler vardı.
Başkan Truman'ın kararı ile ABD Hava Kuvvetleri'ne ait bir uçak, Japonya'nın Hiroşima, Nagasaki gibi şehirlerine, Ağustos 1945'de, savaşın sonuna gelmişken, atom bombası atmıştı. Japonya'nın Hiroşima şehri, hâlâ, 1945'de yaşıyor gibi, yas'lı bir şehir, her yıl Ağustos Ayı'nda törenler yapılıyor.
dünkü tören'de, Japonya Başbakanı Taro Aso da yer almış, Hiroşima Kurbanları'na adanan anıt'a çelenk koyup, duâlar etti, Başbakan Taro Aso da.
Hiroşima'da törenler yapıldıktan sonra, Nagasaki'de törenler yapılıyor.
Japonya, 1945'den beri, ABD ile iyi ilişkilerini sürdürmeye çabalıyor, savaşın getirdiği felâketleri aşmayı deniyor, Amerikan Halkı ile Japon Halkı arasındaki tarihsel bağlılığı korumak için önlemler alıyor.
Japonya, 1860'larda, modern anlamda, İmparator Meiji'nin liderliği ile kurulurken, Amerika Birleşik Devletleri de, 1860'lardan itibâren, Abraham Lincoln gibi liderlerin yönetiminde kurulmaktaydı. bu genç devletlerin, çok geçmeden, 1939'larda, 2. Dünya Savaşı'nda yer almaları, bir şanssızlık sayılmalıdır, öteki devletler deneyimli idi, ama, Sovyetler Birliği'nin yıkılacağı sanısıyla bazı devletler, aşırı bir akım'da biraraya geldiler, dünya'yı da harabe'ye çevirdiler.
Japonya, 1945'de, öteki devletler gibi, yenilenme, restorasyon, reform kararları almıştı.
SİNAN ÖNER

Japonya'da Erken Seçim!

Japonya Başbakanı Taro Aso, erken seçim kararı aldı, seçim hazırlıkları devâm ediyor.
Liberal Demokrat Parti'nin hükümet krizleri, Japonya'nın genelde sosyal, ekonomik sorunlarına bağlı, ama, herhâlde, Japon yönetici sınıfı'nın bir "siyaset krizi" yaşaması da, seçimlerin yenilenmesine neden olmakta.
Japonya'nın tarihsel bazı koşullarını biliyorum da, bugünkü koşullarını bilmek, bir süre Japonya'da kalmayı gerekli kılıyor.
Tokyo, Osaka, Kyoto gibi kalabalık şehirlerin siyaset'ten neler talep ettiklerini soruyorum, ama, yanıt almak şimdilik mümkün değil. Japonya'nın öteki devletlere benzemeyen bir tarihi olduğu bir vak'ıa, asırlarca Japon kalmayı seçmiş bir Japonya Halkı var.
son on yıllarda, Japonya ile öteki devletler arasındaki ilişkiler, Japonya Halkı'nın geçerli bir siyaset seçmesinde koşullandırıcı bir alan yaratmakta. ama, hâlâ, Başbakan Taro Aso'nun seçim kararı almasındaki gibi, Japon kalmak isteyen bir Japonya var!
SİNAN ÖNER

Yalova'da Bir Çevre Paneli

5 Haziran Çevre Günü'nde,Yalova'da bir çevre paneli yapıldı.
TEMA Vakfı Başkanı Profesör Doktor Lütfü Baş, Çevreci Yazar Arif Ekim, Orman Mühendisi Fevzi Yılmaz, toplantıda düşüncelerini duyurdular. Yalova Belediye Başkanı Yakup Koçal da, toplantının açılışını yaptı.
anlatılanlar, tüm dünyada bir "çevre felâketi"nin yaşandığını göstermektedir. Yalova da, deprem felâketlerinin yaşandığı bir kent olması ile beraber, ormanları ile de bilinen bir kent. çevre tâhribatının, sanayileşme nedeni ile yaşandığı bir yer, Yalova.
panelde, bazı rakamlar ilân edildi. çevre konuları ile bağlı veriler, izleyicilere aktarıldı.
çevreciliğin tarihi açısından, Yalova İli'nin özel bir yeri vardır. Atatürk'ün de keşfedip koruduğu gibi, Bizans, Osmanlı uygarlıkları, Yalova çevresine titizlendiler. Yalova çevresi, doğal zenginliklerin merkezidir.
5 Haziran Çevre Günü'nde yapılan panel'e katılım da yoğun idi.
TEMA Vakfı'nın çevre konularında yaptığı liderliğin bir örneği idi, çevre paneli.
SİNAN ÖNER