Bişkek'te, 2008'de aylarca kalmıştım, Manas Üniversitesi Tarih Bölümü'nde okumuştum, onlarca profesörden dersler, konferanslar dinlemiştim, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nde ödünç aldığım onlarca kitap okumuştum, yaklaşık yedi bin sayfa kitap! Manas Üniversitesi'nde kaldığım ayları unutmak mümkün değildir, aylarca, Kırgız, Özbek, Rus, Kazak, Türk, Tajik, Çinli, çeşitli milletlerden gençlerle, profesörlerle yaşamıştım.
Bişkek Okumaları'nda, Bişkek'te okuduğum kitaplardan bahsedeceğim.
ilk notumda, Bişkek'te, tarih okumalarımı anmak istiyorum.
1) Profesör Zeki Velidi Togan
Profesör Zeki Velidi Togan'ın, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nde bulduğum kitaplarını Bişkek'te kaldığım aylarda okumuştum. bir kitabı, tarih metodları hakkında yazdığı kalınca bir kitap idi. bir kitabı da, Sovyet İhtilâli ve sonrasında yaşadıklarını anlattığı hatıra kitabıydı.
Profesör Togan, tarih metodlarını, tarihyazımı "usûl"lerini, kalınca kitabında ayrıntıları ile yazmıştı. Togan, tarih metodu açısından, "objektivist ve realist", "dökümanterist" ve "rasyonalist" bir Tarihçi idi, kitabında da, bu metodolojik ilkelerini, eğilimlerini anlatmıştı.
Profesör Zeki Velidi Togan'ın yazdığı hatıra kitabı da, ilginç bir kitaptı. Togan, Sovyet İhtilâli sonrası, Başkırt Özerk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'na nasıl seçildiğini hatıra kitabında anlatmıştı, Sovyet İhtilâli'nin Bolşevik Başkanı Lenin'le sohbetlerini anlatmıştı, Togan, hatıra kitabında, Sovyet İhtilâli sırasında Türkî halkların yaşadıklarını da anlatmıştı. Togan, Asya'daki ve Avrupalı Rusya'daki Türkler'in ekonomik, politik ve kültürel koşullarını hatıralarında tanımlamıştı.
2) Profesör Uluğ İğdemir
Profesör Uluğ İğdemir'in hatıralarını anlattığı kitabı da, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nden ödünç alıp okumuştum. Türk Tarihi Kurumu'nun yayınladığı hatıra kitabında, Türk Tarih Kurumu'nun eski Başkanları'ndan Profesör Uluğ İğdemir, hem Cumhuriyet'in kuruluş yıllarını anlatır, hem de Türk Tarih Kurumu'nun kuruluşu ile ilgili hatıralarını yazar.
Profesör Uluğ İğdemir, Atatürk'le dostluğunu, hatıralarında ayrıntıları ile yazmıştı, Adana'da gazetecilik yaparken, Mustafa Kemal Paşa'nın bir mektup yazıp Uluğ İğdemir'i Ankara'ya dâvet etmesi ve Adana'da yanmış matbaasının borçlarını Mustafa Kemal Paşa'nın gönderdiği para ile ödemesi, sonra da Ankara'ya taşınıp, Türk Tarih Kurumu'nun yayın dairesinde çalışmaya başlaması, Profesör Uluğ İğdemir'in yazdığı hatıra kitabında ayrıntıları ile yer almıştı.
Profesör Uluğ İğdemir, Türk Tarih Kurumu'nun nasıl kurulduğunu, nasıl geliştiğini, nasıl uluslararası bir tarih kurumu haline geldiğini, hatıra kitabında anlatmıştı.
3) Profesör Akdes Nimet Kurad
Profesör Akdes Nimet Kurad'ın Türk Tarih Kurumu tarafından yayınlanan "Rusya Tarihi" kitabını da, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nden ödünç alıp okumuştum. Profesör Akdes Nimet Kurad, Türk Tarih Kurumu'nda, ilk Rusya uzmanlarından biri olarak da yer almış, Rusya Tarihi alanında uluslararası bir saygınlık kazanmış tarihçilerden biriydi.
"Rusya Tarihi" kitabında, Profesör Akdes Nimet Kurad, 11. Yüzyıl'dan 20. Yüzyıl'a, Rusya Tarihi'ni anlatmıştı. Rus kabilelerinin birlik haline geldiği asırlardan, Rus Çarlığı'nın kurulduğu dönemlere, Büyük Petro'nun reformlarından 2. Nikola'nın reformlarına, Rus köylülerinin yaşadıkları koşullardan Rus Prensleri'nin, Rus aristokratlarının yaşadıkları koşullara, Profesör Akdes Nimet Kurad, "Rusya Tarihi" kitabında ayrıntıları ile Rusya'yı yazmıştı.
Profesör Akdes Nimet Kurad, "Rusya Tarihi" kitabını yazarken, hangi kaynaklardan yararlandığını da belirtmişti, Türkçe'de yayınlanmış başlıca Rusya Tarihi kitaplarından biriydi "Rusya Tarihi". Türk Tarihi Kurumu'nun yayınladığı "ülke tarihleri" arasında, "Rusya Tarihi" kitabının yeri vazgeçilmezdir.
4) "Bilinmeyen İç Asya"
Türk Tarih Kurumu'nun yayınladığı, üç ciltlik, "Bilinmeyen İç Asya" kitabını da, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nden ödünç alıp okumuştum.
"Bilinmeyen İç Asya"da, kitabın yazarı tarihçiler, Asya'daki arkeoloji ve tarih çalışmalarının tarihini yazmışlardı. Asya'da, özellikle de Çin'de ve Sibirya'da, arkeologların ve tarihçilerin yaptıkları araştırmaların bir tarihi idi "Bilinmeyen İç Asya". "Bilinmeyen İç Asya" kitabında, 18. ve 19. Yüzyıl'daki arkeoloji ve tarih araştırmaları daha da ayrıntılı olarak yer almıştı.
Alman, Hollandalı, Rus, Fransız, İngiliz, Amerikalı, İtalyan, ve başka milletlerden arkeologların ve tarihçilerin yaptıkları Asya Araştırmaları hakkında bilgilenmek için ilk okunacak eserlerden biridir, "Bilinmeyen İç Asya".
SİNAN ÖNER
Bişkek Okumaları'nda, Bişkek'te okuduğum kitaplardan bahsedeceğim.
ilk notumda, Bişkek'te, tarih okumalarımı anmak istiyorum.
1) Profesör Zeki Velidi Togan
Profesör Zeki Velidi Togan'ın, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nde bulduğum kitaplarını Bişkek'te kaldığım aylarda okumuştum. bir kitabı, tarih metodları hakkında yazdığı kalınca bir kitap idi. bir kitabı da, Sovyet İhtilâli ve sonrasında yaşadıklarını anlattığı hatıra kitabıydı.
Profesör Togan, tarih metodlarını, tarihyazımı "usûl"lerini, kalınca kitabında ayrıntıları ile yazmıştı. Togan, tarih metodu açısından, "objektivist ve realist", "dökümanterist" ve "rasyonalist" bir Tarihçi idi, kitabında da, bu metodolojik ilkelerini, eğilimlerini anlatmıştı.
Profesör Zeki Velidi Togan'ın yazdığı hatıra kitabı da, ilginç bir kitaptı. Togan, Sovyet İhtilâli sonrası, Başkırt Özerk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'na nasıl seçildiğini hatıra kitabında anlatmıştı, Sovyet İhtilâli'nin Bolşevik Başkanı Lenin'le sohbetlerini anlatmıştı, Togan, hatıra kitabında, Sovyet İhtilâli sırasında Türkî halkların yaşadıklarını da anlatmıştı. Togan, Asya'daki ve Avrupalı Rusya'daki Türkler'in ekonomik, politik ve kültürel koşullarını hatıralarında tanımlamıştı.
2) Profesör Uluğ İğdemir
Profesör Uluğ İğdemir'in hatıralarını anlattığı kitabı da, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nden ödünç alıp okumuştum. Türk Tarihi Kurumu'nun yayınladığı hatıra kitabında, Türk Tarih Kurumu'nun eski Başkanları'ndan Profesör Uluğ İğdemir, hem Cumhuriyet'in kuruluş yıllarını anlatır, hem de Türk Tarih Kurumu'nun kuruluşu ile ilgili hatıralarını yazar.
Profesör Uluğ İğdemir, Atatürk'le dostluğunu, hatıralarında ayrıntıları ile yazmıştı, Adana'da gazetecilik yaparken, Mustafa Kemal Paşa'nın bir mektup yazıp Uluğ İğdemir'i Ankara'ya dâvet etmesi ve Adana'da yanmış matbaasının borçlarını Mustafa Kemal Paşa'nın gönderdiği para ile ödemesi, sonra da Ankara'ya taşınıp, Türk Tarih Kurumu'nun yayın dairesinde çalışmaya başlaması, Profesör Uluğ İğdemir'in yazdığı hatıra kitabında ayrıntıları ile yer almıştı.
Profesör Uluğ İğdemir, Türk Tarih Kurumu'nun nasıl kurulduğunu, nasıl geliştiğini, nasıl uluslararası bir tarih kurumu haline geldiğini, hatıra kitabında anlatmıştı.
3) Profesör Akdes Nimet Kurad
Profesör Akdes Nimet Kurad'ın Türk Tarih Kurumu tarafından yayınlanan "Rusya Tarihi" kitabını da, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nden ödünç alıp okumuştum. Profesör Akdes Nimet Kurad, Türk Tarih Kurumu'nda, ilk Rusya uzmanlarından biri olarak da yer almış, Rusya Tarihi alanında uluslararası bir saygınlık kazanmış tarihçilerden biriydi.
"Rusya Tarihi" kitabında, Profesör Akdes Nimet Kurad, 11. Yüzyıl'dan 20. Yüzyıl'a, Rusya Tarihi'ni anlatmıştı. Rus kabilelerinin birlik haline geldiği asırlardan, Rus Çarlığı'nın kurulduğu dönemlere, Büyük Petro'nun reformlarından 2. Nikola'nın reformlarına, Rus köylülerinin yaşadıkları koşullardan Rus Prensleri'nin, Rus aristokratlarının yaşadıkları koşullara, Profesör Akdes Nimet Kurad, "Rusya Tarihi" kitabında ayrıntıları ile Rusya'yı yazmıştı.
Profesör Akdes Nimet Kurad, "Rusya Tarihi" kitabını yazarken, hangi kaynaklardan yararlandığını da belirtmişti, Türkçe'de yayınlanmış başlıca Rusya Tarihi kitaplarından biriydi "Rusya Tarihi". Türk Tarihi Kurumu'nun yayınladığı "ülke tarihleri" arasında, "Rusya Tarihi" kitabının yeri vazgeçilmezdir.
4) "Bilinmeyen İç Asya"
Türk Tarih Kurumu'nun yayınladığı, üç ciltlik, "Bilinmeyen İç Asya" kitabını da, Manas Üniversitesi Kütüphanesi'nden ödünç alıp okumuştum.
"Bilinmeyen İç Asya"da, kitabın yazarı tarihçiler, Asya'daki arkeoloji ve tarih çalışmalarının tarihini yazmışlardı. Asya'da, özellikle de Çin'de ve Sibirya'da, arkeologların ve tarihçilerin yaptıkları araştırmaların bir tarihi idi "Bilinmeyen İç Asya". "Bilinmeyen İç Asya" kitabında, 18. ve 19. Yüzyıl'daki arkeoloji ve tarih araştırmaları daha da ayrıntılı olarak yer almıştı.
Alman, Hollandalı, Rus, Fransız, İngiliz, Amerikalı, İtalyan, ve başka milletlerden arkeologların ve tarihçilerin yaptıkları Asya Araştırmaları hakkında bilgilenmek için ilk okunacak eserlerden biridir, "Bilinmeyen İç Asya".
SİNAN ÖNER
No comments:
Post a Comment